چگونه خرابی موتور آسانسور را تشخیص دهیم و راهکارهای پیشگیری از آن؟
موتور آسانسور به درستی قلب تپنده ی سیستم بالابر ساختمان نامیده می شود. این قطعه حیاتی، وظیفه دارد نیروی الکتریکی را به حرکت مکانیکی تبدیل کرده و کابین آسانسور را به نرمی بین طبقات جابه جا کند.
عملکرد صحیح آن، مستقیماً با ایمنی، آسایش و صرفه جویی انرژی در ساختمان ارتباط دارد.
اما واقعیت این است که موتور آسانسور در طول زمان و بر اثر عوامل مختلفی مانند فرسودگی قطعات، نوسانات برق، دمای بالا، رطوبت یا نصب غیراستاندارد ممکن است دچار افت عملکرد یا خرابی شود.
این خرابی ها در مراحل اولیه اغلب با علائم ظریفی مانند صدای غیرعادی، کاهش سرعت یا لرزش‌های خفیف بروز می کنند، که اگر به موقع شناسایی نشوند، می‌توانند به توقف کامل آسانسور و خسارات مالی سنگین منجر شوند.
تشخیص زودهنگام خرابی موتور آسانسور نه تنها از هزینه های سنگین تعمیر جلوگیری می‌کند، بلکه مانع بروز خطرات جانی نیز می شود.
به عنوان مثال، در ساختمان های مرتفع یا برج های مسکونی، از کار افتادن آسانسور می تواند باعث اختلال جدی در رفت و‌آمد ساکنان شود و حتی سلامت افراد سالمند یا بیماران را به خطر اندازد.
در این مقاله از فربد صنعت، قصد داریم به زبان ساده و تخصصی بررسی کنیم که:
• چگونه علائم خرابی موتور آسانسور را به موقع تشخیص دهیم،
• چه عواملی موجب بروز این خرابی ها می شوند،
• و در نهایت چه اقداماتی می توان برای پیشگیری از خرابی موتور آسانسور و افزایش طول عمر آن انجام داد.
اگر شما نیز مدیر ساختمان، مهندس تاسیسات یا مالک ملکی مجهز به آسانسور هستید، مطالعه این راهنما به شما کمک می کند با دیدی فنی تر به نگهداری آسانسور نگاه کنید و از بروز خرابی های ناگهانی و پرهزینه جلوگیری کنید.
نشانه های خرابی موتور آسانسور
۱ . صدای غیرعادی یا لرزش بیش از حد
یکی از اولین نشانه ها، صدای غیرطبیعی مانند زوزه، تق تق یا لرزش هنگام حرکت کابین است.
این مشکل معمولاً به علت خرابی یاتاقان ها، فرسودگی چرخ‌دنده ها یا تراز نبودن محور موتور ایجاد می شود.
راه حل:
• بررسی وضعیت بالانس محور موتور
• تعویض به موقع بلبرینگ ها
• روغن کاری اصولی طبق برنامه سرویس دوره ای
۲ . کاهش سرعت یا توقف ناگهانی کابین
اگر آسانسور کند حرکت می کند یا گاهی بدون دلیل متوقف می شود، احتمال خرابی در استاتور، روتور یا سیم پیچ موتور وجود دارد.
در مواردی نیز اینورتر معیوب یا ولتاژ نامناسب برق ورودی عامل اصلی است.
راه حل:
• تست آمپر مصرفی موتور
• بررسی عملکرد درایو (VVVF یا اینورتر)
• کنترل اتصالات و فیوزهای برق
۳ . بوی سوختگی یا داغ شدن غیرعادی موتور
این نشانه بسیار خطرناک است و باید فوراً بررسی شود. بوی سوختگی اغلب ناشی از اتصال کوتاه سیم پیچ‌ها یا خرابی فن خنک کننده است.
راه حل:
• خاموش کردن فوری آسانسور
• تست عایق سیم پیچ با مگِر (Megger)
• سرویس سیستم تهویه موتورخانه
۴ . عملکرد ناپایدار در شروع یا توقف حرکت
اگر کابین در لحظه شروع یا توقف دچار تکان ناگهانی می شود، ممکن است کالیبراسیون درایو موتور یا ترمز الکترومغناطیسی به درستی انجام نشده باشد.
راه حل:
• بررسی پارامترهای درایو
• تنظیم مجدد ترمز موتور
• بازبینی هم راستایی گیربکس با فلایویل
دلایل اصلی خرابی موتور آسانسور
| عامل خرابی | توضیح کوتاه | اثر احتمالی |
|---|---|---|
| نگهداری غیراصولی | سرویس نکردن دوره‌ای | افزایش اصطکاک، خرابی یاتاقان |
| نوسانات برق شهری | ولتاژ غیر پایدار | سوختن سیم‌پیچ یا درایو |
| رطوبت و گردوغبار | نفوذ به داخل موتورخانه | اتصال کوتاه، خوردگی قطعات |
| استفاده بیش از ظرفیت | حمل بار بالاتر از حد مجاز | فشار زیاد به موتور و گیربکس |
| نصب غیر استاندارد | تراز نبودن پایه و محور | لرزش و صدای زیاد در حین کار |
روش های پیشگیری از خرابی موتور آسانسور
۱ . سرویس دوره ای منظم
حداقل هر ۳ ماه یک بار باید موتور آسانسور توسط تکنسین مجاز بررسی شود.
موارد مهم در سرویس دوره ای شامل:
• تست عایق سیم پیچ
• کنترل دمای کاری موتور
• روغن‌کاری شافت و یاتاقان ها
• بررسی وضعیت تسمه ها و کوپلینگ ها
۲ . استفاده از سیستم کنترل ولتاژ
نوسانات برق یکی از عوامل پنهان اما پرخطر است. نصب استابلایزر (تثبیت‌کننده ولتاژ) یا UPS صنعتی کمک می کند از آسیب های ناشی از افت یا افزایش ناگهانی ولتاژ جلوگیری شود.
۳ . تهویه مناسب موتورخانه
موتور آسانسور باید در دمای استاندارد (زیر ۴۰ درجه سانتی‌گراد) کار کند.
نصب فن تهویه، سنسور دما و هشدار حرارتی در موتورخانه می تواند عمر موتور را به طور چشمگیری افزایش دهد.
۴ . ثبت سوابق سرویس و هشدارها
در مجموعه های مدرن مانند فربد صنعت، استفاده از نرم افزارهای پایش و ثبت دوره‌ای داده های عملکردی موتور (مانند صدا، دما، جریان برق) باعث می شود خرابی ها پیش از وقوع شناسایی شوند.
خدمات تخصصی فربد صنعت در نگهداری و تعمیر موتور آسانسور
شرکت فربد صنعت با بهره گیری از کارشناسان مجرب و تجهیزات پیشرفته، خدمات زیر را ارائه می دهد:
• عیب یابی تخصصی موتورهای گیربکسی و گیرلس
• بازسازی و سیم پیچی مجدد موتور
• تنظیم درایو و کنترل‌پنل های آسانسور
• ارائه برنامه سرویس پیشگیرانه (PM) برای ساختمان ها و برج های مسکونی
جمع بندی
خرابی موتور آسانسور در بیشتر موارد قابل پیشگیری است، به شرط آنکه بازدیدهای دوره ای، تنظیمات دقیق و تهویه مناسب رعایت شود.
بی توجهی به علائم اولیه مانند صدا، لرزش یا بوی سوختگی می تواند منجر به هزینه های سنگین و خطرات ایمنی شود.
با اعتماد به فربد صنعت، از عملکرد ایمن، بی‌صدا و پایدار آسانسور خود اطمینان داشته باشید.
تماس باما
اگر به دنبال نصب آسانسورهای خانگی مدرن، لوکس و ایمن هستید، کارشناسان فربد صنعت آماده‌اند تا بهترین راهکار را متناسب با فضای شما ارائه دهند.
ما از طراحی تا اجرا در کنار شما هستیم تا تجربه‌ای بی‌صدا، روان و مطمئن از حرکت بین طبقات داشته باشید.
برای دریافت مشاوره رایگان یا درخواست بازدید فنی، با کارشناسان فربد صنعت تماس بگیرید.
