سقوط آسانسور یکی از بدترین و پر مخاطره ترین حوادثی است که در ساختمان های بلند مرتبه ممکن است رخ دهد. هر چند که این اتفاق به ندرت پیش می آید، اما شدت آسیب و خسارات ناشی از آن می تواند جان سرنشینان را تهدید کند.
در این مطلب، ضمن بررسی دلیل سقوط آسانسور و راه های جلوگیری از آن به آمار سقوط آسانسور و دلایل وقوع آن همچنین قطعاتی که نقش اساسی در جلوگیری از این حادثه دارند و نکات ضروری برای اقدامات پس از سقوط را بررسی خواهیم کرد. همچنین به اهمیت بیمه و نقش آن در پرداخت خسارات ناشی از سقوط آسانسور می پردازیم.
دلایل اصلی سقوط آسانسور چیست؟
سقوط آسانسور می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در این بخش تعدادی از این علل را بررسی می کنیم:
۱.خرابی قرقره
قرقره ها و بخش های متحرک در سیستم آسانسور، که وظیفه هدایت کابل ها و حرکت نرم کابین را دارند، در صورت خرابی یا لق شدن می توانند باعث بی ثباتی کابین شوند. خرابی قرقره ها موجب می شود که کابل ها از مسیر خود خارج شده و کنترل بر کابین از دست برود، که این وضعیت می تواند به سقوط کابین منجر شود.
۲.سقوط وزنه تعادل
وزنه تعادل در سیستم آسانسور نقش مهمی در تعادل بخشی بین کابین و وزنه ها دارد و حرکت آسانسور را تسهیل می کند. اگر این وزنه به درستی نگه داری نشود یا از ریل خارج شود، احتمال دارد وزنه سقوط کرده و تعادل سیستم به هم بخورد. این وضعیت می تواند باعث سقوط کابین شود و ایمنی مسافران را تهدید کند.
۳.پارگی کابل آسانسور
یکی از دلایل اصلی و خطرناک سقوط آسانسور، پارگی یا فرسودگی کابل های فولادی است. کابل ها وزن کابین و مسافران را تحمل می کنند و در صورت عدم نگهداری و بازرسی دوره ای، به مرور زمان ممکن است دچار پارگی شوند.
پارگی کابل ها می تواند به سقوط سریع کابین منجر شود و عدم وجود کابل های ایمنی پشتیبان می تواند این ریسک را افزایش دهد.
۴.عمل نکردن ترمز ایمنی و پاراشوت
ترمز ایمنی و پاراشوت به عنوان سیستم های ایمنی اصلی در مواقع اضطراری طراحی شده اند. اگر این قطعات به هر دلیلی درست عمل نکنند (مانند نقص فنی یا عدم نگهداری مناسب)، در صورت افزایش سرعت یا نا پایداری، امکان سقوط آزاد آسانسور به وجود می آید.
روش های پیشگیری از سقوط آسانسور
پیشگیری از سقوط آسانسور، به اجرای اقدامات ایمنی و نگهداری منظم بستگی دارد. یکی از بهترین راه ها برای کاهش خطرات، بازرسی و نگهداری دوره ای آسانسور توسط کارشناسان متخصص است. متخصصان با بررسی و آزمایش دقیق قطعات، هر گونه مشکل احتمالی را شناسایی و بر طرف می کنند.
استفاده از قطعات و تجهیزات استاندارد و با کیفیت یکی دیگر از عوامل کلیدی در پیشگیری از سقوط است. قطعات با کیفیت و استاندارد، طول عمر و ایمنی آسانسور را تضمین می کنند و خطرات ناشی از نقص فنی را به حداقل می رسانند.
آموزش کاربران نیز می تواند در پیشگیری از بروز حوادث موثر باشد. کاربران و مدیران ساختمان باید با نکات اولیه ایمنی و نحوه استفاده صحیح از آسانسور آشنا شوند تا از هرگونه استفاده غیر اصولی و خطرناک جلوگیری کنند.
خرابی چه قطعاتی موجب سقوط آسانسور می شود؟
در طراحی و ساخت آسانسور از تکنولوژی های مختلفی استفاده می شود که هدف اصلی آن ها تضمین ایمنی سرنشینان است. هر کدام از این قطعات با انجام وظایف خاصی، نقش خود را در جلوگیری از سقوط ایفا می کنند، در این بخش به بررسی مهم ترین این موارد خواهیم پرداخت:
۱.کابل آسانسور
کابل های فولادی که کابین آسانسور را نگه می دارند، از جنس مقاوم و با کیفیتی بالا ساخته شده اند تا از شکستگی و سایش در طول زمان جلوگیری کنند. این کابل ها باید به صورت دوره ای بازرسی و تعویض شوند تا اطمینان حاصل شود که هیچ گونه آسیبی ندیده اند و توانایی تحمل وزن کابین و سرنشینان را دارند.
۲.پاراشوت
پاراشوت یکی از اصلی ترین قطعات ایمنی در جلوگیری از سقوط آسانسور است. این قطعه در صورت شتاب ناگهانی به سمت پایین، با کمک سیستم های مکانیکی به ریل ها قفل می شود و سرعت حرکت آسانسور را به طور مؤثری کاهش می دهد. پاراشوت به ویژه در مواقع قطع ناگهانی کابل یا بروز خطا در سیستم های دیگر، نقش حیاتی در جلوگیری از سقوط آزاد دارد.
۳.ضربه گیر (بافر)
ضربه گیر ها، که در قسمت کف چاهک آسانسور نصب می شوند، در صورت وقوع یک سقوط شدید، به کاهش شدت ضربه کمک می کنند. این قطعات که معمولاً از جنس روغنی یا فنری هستند، ضربه‌ی ناشی از برخورد کابین با کف چاه را جذب می کنند و از آسیب جدی به سرنشینان و کابین جلوگیری می کنند.
۴.ترمز اضطراری
ترمز اضطراری در مواقع ضروری به طور خودکار فعال می شود و با قفل شدن به ریل های آسانسور، از حرکت سریع و ناگهانی کابین جلوگیری می کند. این سیستم زمانی وارد عمل می شود که سرعت آسانسور از حد مجاز فراتر رود یا نقصی در عملکرد شناسایی شود و به کاهش شدت سقوط کمک می کند.
در زمان سقوط آسانسور چه اقداماتی باید انجام دهیم؟
اگر در شرایط سقوط آسانسور قرار گرفتید، اقدامات صحیح و سریع می تواند جان شما را نجات دهد. اولین توصیه مهم، حفظ آرامش است. وحشت زدگی تنها باعث می شود کنترل خود را از دست بدهید و نتوانید درست فکر کنید.
در چنین شرایطی، سعی کنید با نشستن روی کف آسانسور و خم کردن زانو ها، خود را در حالت آماده برای جذب ضربه قرار دهید. این حالت به بدن شما کمک می کند که شوک ضربه را بهتر جذب کند و خطر آسیب دیدگی را کاهش دهد.
همچنین، برای کاهش ضربه، بهتر است پشت خود را به دیوار آسانسور تکیه دهید و سرتان را در حد امکان به سمت جلو خم کنید. این روش می تواند در کاهش شدت آسیب های احتمالی به شما کمک کند.
آمار مرگ و میر ناشی از سقوط آسانسور
حوادث مرتبط با آسانسور، در مقایسه با سایر حوادث ساختمانی، به ندرت منجر به مرگ می شوند؛ اما همچنان یکی از نگرانی های جدی در حوزه ایمنی ساختمان ها به شمار می روند. بررسی های انجام شده در کشور های مختلف نشان داده که درصد مرگ و میر ناشی از این حوادث نسبت به سایر حوادث کمتر است، ولی در صورت وقوع، آسیب های جدی وارد می‌کند.
طبق آمار جهانی، علت اصلی بیشتر این حوادث، استفاده از تجهیزات نا مناسب یا عدم سرویس دهی منظم بوده است. این آمار به روشنی نشان می دهد که توجه به کیفیت تجهیزات و خدمات دوره ای تا چه اندازه در جلوگیری از این حادثه مؤثر است.
نقش بیمه در پرداخت خسارت سقوط آسانسور
بیمه آسانسور یکی از مهم ترین عوامل در کاهش بار مالی حوادث مرتبط با سقوط و مشکلات فنی آن است. بسیاری از ساختمان های مسکونی و تجاری از بیمه آسانسور استفاده می کنند تا در صورت بروز حادثه، هزینه های سنگین ناشی از تعمیرات و درمان سرنشینان را پوشش دهند.
بیمه، می تواند تا حد زیادی خسارات مالی و جانی را برای ساکنین و مالکان ساختمان کاهش دهد و آرامش خاطر بیشتری برای آن ها فراهم کند. از جمله خدماتی که بیمه آسانسور به طور معمول پوشش می دهد، پرداخت هزینه های پزشکی سرنشینان در صورت آسیب دیدگی، تعمیرات آسانسور پس از حادثه، و جبران خسارات مالی است.
بهره مندی از بیمه، در کنار نگهداری منظم، یک راهکار مؤثر برای کاهش خطرات و هزینه های ناشی از حوادث آسانسور است.
سقوط آسانسور حادثه ای نادر اما پر خطر است که آگاهی از روش های پیشگیری و اقدامات ایمنی می تواند از وقوع آن جلوگیری کند یا شدت آسیب ها را کاهش دهد.
با توجه به آمار و دلایل این حوادث، مشخص است که استفاده از قطعات استاندارد و نگهداری منظم از آسانسور، از مهم ترین عواملی است که به افزایش ایمنی کمک می کند. همچنین، نقش بیمه در جبران خسارات مالی و جانی ناشی از حوادث آسانسور، یک گزینه مهم برای ساکنین و مدیران ساختمان ها به شمار می آید.
مجموعه فربد صنعت با ارائه خدمات تخصصی در زمینه نصب آسانسور های هیدرولیک، خودروبر و پل هوایی و… همچنین با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و نیروی متخصص، این اطمینان را به مشتریان خود می دهد که سیستم های آسانسور به صورت اصولی و بهینه عمل کنند.
